Marka outdoorowa Patagonia, często przywoływana jako wzór w dziedzinie zrównoważonego rozwoju, po ponad pół wieku działalności biznesowej publikuje swój pierwszy kompleksowy raport wpływu. Jego tytuł, «Work in Progress Report 2025», jest trafnie dobrany: 130-stronicowy dokument ukazuje zarówno postępy, jak i niepowodzenia marki, która deklaruje, że prowadzi biznes, by «ratować naszą planetę».

Yvon Chouinard: następne 50 lat będzie trudne

W 2022 roku założyciel firmy, Yvon Chouinard, przekazał ją Ziemi: wszystkie udziały trafiły do dwóch podmiotów: Patagonia Purpose Trust, który strzeże wartości marki, oraz Holdfast Collective, przeznaczającego zyski na ochronę przyrody. Od tego czasu organizacja przekazała 180 milionów dolarów na rzecz Holdfast Collective, który wykorzystuje te środki do ochrony ekosystemów i wspierania działań na rzecz klimatu.

W przedmowie założyciel Yvon Chouinard pisze, że zysk nigdy nie był celem Patagonii, ale przyznaje też, że dotychczasowe wysiłki na rzecz poprawy okazały się niewystarczające. Ton raportu jest otrzeźwiający: kryzys klimatyczny się pogłębia, co jest «faktem, który ginie w morzu kłamstw». Chouinard przewiduje trudną przyszłość, między innymi dlatego, że był świadkiem, jak inni liderzy biznesu ulegają cynizmowi i pogoni za zyskiem. Mimo to stwierdza: «możemy rzucić wyzwanie zgubnym formom kapitalizmu, które doprowadziły nas do tego punktu, stawiając pierwszy krok». Raport uczciwie dodaje, że on sam ciężko na to pracował aż do 87. roku życia.

Powolny, lecz stały postęp

Raport po raz pierwszy zawiera kompleksowy, zweryfikowany zbiór danych na temat materiałów, emisji gazów cieplarnianych i praktyk pracowniczych w Patagonii. Wyniki są niejednoznaczne:

Mimo stałego spadku intensywności emisji o łącznie 20 procent w ciągu ostatnich siedmiu lat, całkowita emisja CO₂ w ostatnim roku (2024) wzrosła o jeden procent. Przyczyną jest przesunięcie produkcji w kierunku wyrobów z materiałów bardziej obciążających dla środowiska, takich jak torby wielorazowe. Osiągnięcie celu zerowej emisji netto do 2040 roku wymaga, według Patagonii, redukcji o około dziesięć procent rocznie, co raport określa jako wyzwanie. Ponowny spadek emisji jest prognozowany na 2026 rok. Emisje w biurach i obiektach produkcyjnych zostały już zredukowane niemal do zera dzięki przejściu na energię odnawialną.

84 procent tkanin i dodatków krawieckich to tak zwane «materiały preferowane», a fabryki, w których są one przetwarzane, w większości posiadają odpowiednie certyfikaty. Przykładowo, 95 procent produktów posiada certyfikat Fair Trade Certified.

Zaledwie sześć procent, a nie prognozowane pięćdziesiąt, używanych przez Patagonię materiałów syntetycznych pochodzi z recyklingu. «Yikes» – pisze sama marka, co jest oznaką wewnętrznej frustracji. Ten rozczarowujący wynik wynika ze świadomego przejścia z łatwych do recyklingu butelek plastikowych na trudniejsze do przetworzenia, ale bardziej zrównoważone źródła odpadów, takie jak zalegające na dnie morza sieci rybackie. Wdrożenie tego procesu na dużą skalę okazało się jednak problematyczne.

Wiele do zrobienia pozostaje w kwestii warunków pracy – zaledwie 39 procent fabryk produkujących dla Patagonii wypłaca pracownikom płacę wystarczającą na utrzymanie (tzw. living wage). Kolejne 29 procent fabryk osiąga poziom 80 procent tej kwoty, a pozostałe wypłacają zaledwie połowę, co jest sumą uniemożliwiającą godne życie.

Kamieniem milowym jest całkowite wyeliminowanie przez Patagonię szkodliwych substancji PFAS. Po dwudziestu latach badań wszystkie nowe produkty marki są wolne od celowo dodawanych «wiecznych chemikaliów».

Darowizny przekazywane przez Patagonię za pośrednictwem organizacji takich jak 1% for the Planet od momentu założenia firmy wyniosły łącznie 240 milionów dolarów, z czego prawie piętnaście milionów w ostatnim roku.

Szersze rozumienie zrównoważonego rozwoju

Podejście Patagonii wykracza poza działania w obszarze produkcji, które można łatwo ująć w liczbach. Firma inwestuje również w aktywizm, wspiera ruchy oddolne i odmawia reklamowania się na platformach Meta. Dokładnej analizie poddano także relacje z sektorem bankowym: Patagonia współpracuje wyłącznie z instytucjami finansowymi, które prowadzą politykę ograniczania inwestycji w węgiel, piaski bitumiczne i wydobycie ropy naftowej w Arktyce.

«Finansowanie nie jest narzędziem pasywnym» – stwierdza raport. «Może być dźwignią na rzecz sprawiedliwości lub wyrządzania szkód». To założenie doprowadziło do rewizji wszystkich partnerów finansowych, a kryteria zrównoważonego rozwoju są obecnie standardowym elementem procesów przetargowych. W rezultacie firma ograniczyła również swoje plany dotyczące zakupu kredytów węglowych.

Kultura refleksji

CEO Ryan Gellert w swoim komentarzu do raportu napisał, że postęp nie jest linearny: «Bywa chaotyczny, a nawet bolesny, ale ostatecznie to wciąż jest postęp».

W tym duchu dokument dokonuje również analizy porażek – takich jak nieosiągnięcie celu dotyczącego zwiększenia udziału włókien syntetycznych z recyklingu czy zbyt optymistyczne plany skalowania upraw bawełny regeneratywnej. Raport pokazuje, że kultura korporacyjna firmy opiera się na tego rodzaju szczerej autorefleksji. Jak podsumowuje Chouinard: «Strach przed popełnianiem błędów nie może nas powstrzymywać przed dążeniem do właściwych rozwiązań».

Ten artykuł został przetłumaczony na język polski przy użyciu narzędzia AI.

FashionUnited wykorzystuje technologię językową opartą na sztucznej inteligencji, aby zapewnić szerszy dostęp do wiadomości i informacji dla profesjonalistów z branży mody na całym świecie. Chociaż staramy się zapewnić dokładność, tłumaczenia AI są stale udoskonalane i mogą nie być jeszcze całkowicie bezbłędne. W przypadku uwag lub pytań dotyczących tego procesu, prosimy o kontakt pod adresem info@fashionunited.com.